tevfik fikret

Konu: tevfik fikret Ptsi Tem. 19, 2010 12:21 pm

Tevfik Fikret(1867-1915)
Türk şiirinin çağdaşlaşmasında, yeni bir kimlik
kazanmasında önemli bir dönüm noktasıdır. Galatasaray Lisesi’nde (
Mekteb-i Sultani) okumuş, burada Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci
gibi dönemin ünlü edebiyat öğretmenlerinin öğrencisi olmuştur.
Recaizade Mahmut Ekrem’in desteğiyle, Servet-i Fünun dergisinin başına
getirilen sanatçı, çeşitli memurluklarının ardından, yine Galatasaray
Lisesi’nde öğretmenlik yapmıştır. Derginin kapatılması üzerine
bebek’teki “Aşiyan” adını verdiği evine çekilmiş; bu arada
Galatasaray’daki görevini sürdürmüştür. Sanatının ilk yıllarında,
Divan edebiyatı etkisinde şiirler yazan Tevfik Fikret’i , Servet-i
Fünun Edebiyatı döneminde bireysel duyarlıklarının ozanı olarak
görüyoruz. Bu dönemde Türkçe’yi aruz vezninde başarılı bir biçimde
kullanmış, şiiri düzyazıya yaklaştırmış, eski nazım biçimlerini
bırakarak Batı’dan alınma sone ve terzarimayı kullanmış, şiir
cümlesinin tek dizede bitme geleneğine son vermiştir. Parnasizm’in
etkisiyle gözleme doğa betimlemelerine önem vermiştir. Şiirlerinde
aruzu kullanan, Türkçe olmayan sözcük ve tamlamalara yer veren sanatçı
son şiirlerini daha sade ve hece ölçüsüyle yazmıştır. Servet-i Fünun
yıllarında “sanat için sanat” anlayışıyla şiirler yazmıştır. Bu dönem
şiirlerini sonradan ” Rübab-ı Şikeste” adlı kitapta toplamıştır.
Derginin kapatılışından sonraki şiirleri baskı, sansür, sürgün
döneminin karamsar havasını yansıtır. Bu yalnızlık, bunalım ve inziva
döneminde ” Sis, Tarih-i Kadim, Ferda, Bir Lahza-i Taahhur” gibi
şiirler yazar. “Sisle II.Abdülhamit dönemi İstanbul’unu anlatır, orayı
“Fahişe” ye benzetir, oraya olan nefretini açıklar. “Ferda” şiirinde
gençlere seslenerek, geleceğin umudunun onlarda olduğunu belirtir.
Sanatçı 1908′den sonraki şiirlerinde toplumsal konulara yönelir.
Uygarlık, ilerleme, yurt ve millet sevgisi, Özgürlük konularını işler.
“Şermin” adlı şiir kitabını çocuklar için hece ölçüsüyle yazar. “Han-ı
Yağma” şiirinde İttihat ve Terakki yönetiminin talan, soygun ve
hırsızlıklarına isyan içindedir. Kendisi’ni “Fikri hür, irfanı hür,
vicdanı hür” bir insan olarak tanımlayan Tevfik Fikret, ressam şair
kişiliği ile edebiyatımızın, uygarlık tarihimizin örnek kimliklerinden
biri olmuştur.
Tevfik Fikret’in Eserleri:
Rubab-ı Şikeste, Haluk’un Defteri, Şermin (şiir)